Đang xem 313
TRƯỜNG ĐH NÔNG LÂM TP.HCM
KHOA: Nông học
BỘ MÔN: Cây công nghiệp
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT MÔN HỌC
1. DỮ LIỆU MÔN HỌC
1.1. Tên môn học: Sinh lý và tồn trữ hạt giống (Công nghệ hạt giống)
Seed Physiology and Storage
1.2. Mã môn học:
1.3. Bộ môn/Khoa quản lý: Khoa Nông học
1.4. Nhóm môn học: chuyên ngành
1.5. Tính chất môn học: tự chọn
1.6. Bố trí giảng dạy: năm thứ: 4 học kỳ: 3
1.7. Số tiết giảng dạy: Tổng số: 30; lý thuyết: 25 thực hành: 5
1.8. Tổng số chương: 9
1.9. Tổng số bài trong năm:9 lý thuyết, học kỳ: 7
1.10. Số bài trong tuần: 1-2
1.11. Mô tả tóm tắt nội dung môn học:
Môn học cung cấp kiến thức về quá trình sinh lý hình thành hoa, kết hạt đến chín, đặc tính sinh lý sinh hóa ảnh hưởng sức sống và tồn trữ của hạt,công nghệ chế biến hạt, đặc tính tồn trữ một số họ cây thông dụng.
2. MỤC TIÊU MÔN HỌC
2.1. Mục tiêu tổng quát:
Trình bày các đặc điểm sinh lý sinh hóa ảnh hưởng đến sức sống của hạt, các phương pháp trắc nghiệm nảy mầm, các phương pháp tồn trữ hạt giống và hạt thương phẩm.
2.2. Năng lực đạt được:
Vận dụng được các đặc điểm sinh lý sinh hóa để đảm bảo chất lượng và sức sống của hạt trong các điều kiện môi trường.
2.3. Mục tiêu cụ thể:
- Kiến thức: hiểu được quá trình sinh lý sinh hóa từ nở hoa đến tạo hạt ảnh hưởng đến sức sống của hạt.
- Hiểu biết: hiểu được nguyên lý sinh lý sinh hóa để điều khiển nảy mầm của hạt
- Ứng dụng: hiểu các nguyên lý thu hái và tồn trữ hạt
- Tổng hợp: hiểu được các phương pháp đánh giá chất lượng hạt cung cấp cho sản xuất.
3. MÔN HỌC TIÊN QUYẾT: Nông học đại cương, Sinh lý, sinh hóa thực vật
4. TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY
4.1. Cấu trúc tổng quát nội dung học tập
|
Chương mục
|
Số tiết
(LT )
|
Số bài
|
Các mục tiêu cụ thể
|
Phương pháp giảng dạy
|
Tương quan của chương mục đối với môn học
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
VAI TRÒ CỦA HẠT TRONG NÔNG NGHIỆP
VÀ BẢO TỒN NGUỒN GIỐNG
|
2
|
1
|
Biết được vai trò của hạt trong nền kinh tế, sản xuất cây trồng và nghiên cứu bảo tồn hạt
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Trình bày các ứng dụng chung của hạt
|
|
SỰ HÌNH THÀNH HOA, ĐẬU QUẢ VÀ PHÁT TRIỂN HẠT
|
3
|
1
|
Hiểu được đặc điểm ra hoa kết quả, tạo hạt
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Trình bày kiến thức chung về hình thành hạt
|
|
SỰ TÍCH LŨY CHẤT DỰ TRỮ CỦA HẠT
|
3
|
1
|
Xác định các thành phần dự trữ, chất điều hòa sinh trưởng trong hạt
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Trình bày quan hệ thành phần bên trong hạt đến sức sống hạt
|
|
SỰ CHÍN CỦA QUẢ VÀ HẠT
|
3
|
1
|
Hiểu biết cơ chế sự chín, hạt thành thục
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Chương trình bày liên quan độ chín của hạt đến sức sống hạt
|
|
PHÂN LOẠI ĐẶC TÍNH TỒN TRỮ HẠT
|
3
|
1
|
Biết được cơ sở phân loại hạt và tồn trữ , phương trình sức sống
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Chương cơ bản về đặc tính tồn trữ hạt
|
|
Thực tập
|
2
|
1
|
Thực tập: phân loại hạt truyền thống, hạt trung gian, hạt khó sấy
|
Nhận diện mẫu, phân biệt tính chất
|
Kỹ năng nhận biết 3 loại hạt trong tồn trữ
|
|
SỰ NẢY MẦM, CƯỜNG LỰC VÀ SỨC SỐNG CỦA HẠT
|
3
|
1
|
Nắm bắt được các biện pháp thử nghiệm nảy mầm, đánh giá cường lực
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Ứng dụng quan trọng về chất lượng nảy mầm hạt
|
|
MIÊN TRẠNG VÀ SỰ NẢY MẦM CỦA HẠT
|
3
|
1
|
Hiểu rõ kỹ thuật khắc phục miên trạng
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Áp dụng các kỹ thuật xử lý miên trạng
|
|
SINH LÝ SINH THÁI NẢY MẦM CỦA HẠT
|
2
|
1
|
Nắm được quan niệm môi trường đến nảy mầm hạt
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Ứng dụng biện pháp quản lý hạt theo sinh thái vùng
|
|
SINH LÝ THU HÁI, CHẾ BIẾN VÀ TỒN TRỮ HẠT
|
3
|
1
|
Hiểu biết qui luật thu hoạch, xử lý và trữ hạt
|
Chiếu projector, thảo luận nhóm
|
Xác định thu hoạch và tồn trữ hạt có chất lượng
|
|
Thực tập
|
3
|
1
|
Thực tập: Tính sức sống của hạt họ Graminae, Leguminosae, Cucurbitaceae, Solanaceae
|
Sử dụng các hằng số và phương trình xác định.
|
Kỹ năng sử dụng phần mềm SEED.
|
4.2 Cấu trúc chi tiết nội dung môn học
Chương 1: VAI TRÒ CỦA HẠT TRONG NÔNG NGHIỆP
VÀ BẢO TỒN NGUỒN GIỐNG
|
VÀ BẢO TỒN NGUỒN GIỐNG
|
|||
|
Hoạt động
|
2 tiết
|
Giảng và phân tích giá trị của hạt đến sản xuất, nghiên cứu
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Vai trò của hạt. Giá trị của hạt trong sản xuất nông nghiệp. Giá trị của hạt và sản xuất cây trồng. Sự hình thành hạt và năng suất cây trồng. Sử dụng hạt làm cây chủ trong nghiên cứu sinh học phân tử. Giá trị của hạt và bảo tồn nguồn gene cây trồng. Hạt và đa dạng sinh học.
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 9-16.
|
||
|
Sau khi học
|
- Thảo luận :vai trò của hạt giống trong nông sinh học
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro.
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 2: SỰ HÌNH THÀNH HOA, ĐẬU QUẢ VÀ PHÁT TRIỂN HẠT
|
Tên bài học 1: SỰ HÌNH THÀNH HOA, ĐẬU QUẢ VÀ PHÁT TRIỂN HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và phân tích đặc điểm sinh lý sinh hóa từ hình thành hoa đến kết hạt
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Sự hình thành hoa. Sự nở hoa. Sự thụ phấn. Sự thụ tinh. Phôi vô tính. Sự tăng trưởng và phát triển của phôi. Sự đậu quả. Sự phát triển của hạt. Sự phát triển của nội nhũ. Thể cấu trúc như hạt
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 17-25.
|
||
|
Sau khi học
|
- Thảo luận lớp, nhóm: tiến trình tạo ra hạt và thể cấu trúc như hạt.
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 3: SỰ TÍCH LŨY CHẤT DỰ TRỮ CỦA HẠT
|
Tên bài học 1: SỰ TÍCH LŨY CHẤT DỰ TRỮ CỦA HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và phân tích các thành phần hóa học chất sinh trưởng trong hạt ảnh hưởng sức sống hạt
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Nguồn của chất đồng hoá trong hạt và sự chắc hạt. Sự chuyển hoá những chất đồng hoá vào hạt. Các thành phần khác. Chất điều hòa sinh trưởng và phát triển của hạt.
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 26-31.
|
||
|
Sau khi học
|
- Thảo luận lớp, nhóm: thành phần cấu tạo hạt và ứng dụng
- Sinh viên đọc thêm tài liệu từ internet
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 4: SỰ CHÍN CỦA QUẢ VÀ HẠT
|
Tên bài học 1: SỰ CHÍN CỦA QUẢ VÀ HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và giải thích quá trình chin cua quả và hạt đến sự nảy mầm hạt
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Sự chín của quả. Sự chín của hạt. Khả năng nảy mầm của hạt trong quá trình chín
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 34-40.
|
||
|
Sau khi học
|
Thảo luận lớp, nhóm: Phân biệt chín hình thái, chin khối lượng của hạt.
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 5: PHÂN LOẠI ĐẶC TÍNH TỒN TRỮ HẠT
|
Tên bài học 1: PHÂN LOẠI ĐẶC TÍNH TỒN TRỮ HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và giải thích khả năng tồn trữ hạt theo môi trường và thời gian
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Sự sống của hạt trong đất. Khả năng tồn trữ hạt. Khả năng lưu trữ hạt truyền thống. Khả năng tồn trữ hạt trung gian. Khả năng tồn trữ hạt khó sấy
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 41-54.
|
||
|
Sau khi học
|
- Thảo luận lớp, nhóm: đặc tính tồn trữ và phương trình sức sống
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 6: SỰ NẢY MẦM, CƯỜNG LỰC VÀ SỨC SỐNG CỦA HẠT
|
Tên bài học 1: SỰ NẢY MẦM, CƯỜNG LỰC VÀ SỨC SỐNG CỦA HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và giải thích sự đáng giá, kiểm nghiệm sức nảy mầm, sức sống của hạt
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Đặc tính tổng quát của nảy mầm hạt. Quan hệ nảy mầm trong phòng và đồng ruộng. Xác định tỉ lệ nảy mầm trong phòng thí nghiệm. Cường lực của hạt. Điều khiển quá trình lão hóa. Cải thiện sức sống của hạt.
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 55-67.
|
||
|
Sau khi học
|
- Sinh viên đọc tài liệu và thảo luận cường lực và nảy mầm của hạt: Hung, L.Q.; Hong T.D. & Ellis R.H. 2001. Constant, Fluctuating and Effective Temperature and Seed Longevity: a Tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) Exemplar. Annals of Botany 88: 3, 465-470.
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 7: MIÊN TRẠNG VÀ SỰ NẢY MẦM CỦA HẠT
|
Tên bài học 1: MIÊN TRẠNG VÀ SỰ NẢY MẦM CỦA HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và giải thích miên trạng và loại trừ miên trạng
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Định nghĩa miên trạng. Cơ chế miên trạng. Phân loại miên trạng. Các biện pháp khắc phục miên trạng
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 68-75.
|
||
|
Sau khi học
|
Thảo luận lớp, nhóm: Loại hạt có miên trạng sơ cấp, thứ cấp. Biện pháp xử lý áp dụng hiệu quả.
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 8: SINH LÝ SINH THÁI NẢY MẦM CỦA HẠT
|
Tên bài học 1: SINH LÝ SINH THÁI NẢY MẦM CỦA HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
2 tiết
|
Giảng và giải thích đặc tính sinh lý phát triển của hạt trong sinh thái tự nhiên
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Hạt giống chôn vùi trong đất. Ánh sáng mặt trời và sự nảy mầm. Sự nảy mầm dưới tàng lá che bóng. Nhiệt độ, nước, chất khí, tương tác các yếu tố, nảy mầm theo mùa, hoá chất trong môi trường thiên nhiên
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 76-81.
|
||
|
Sau khi học
|
- Thảo luận nhóm: quan hệ nẩy mầm với các yếu tố nhiệt dộ và lượng mưa trong tự nhiên.
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
Chương 9: SINH LÝ THU HÁI, CHẾ BIẾN VÀ TỒN TRỮ HẠT
|
Tên bài học 1: SINH LÝ THU HÁI, CHẾ BIẾN VÀ TỒN TRỮ HẠT
|
|||
|
Hoạt động
|
3 tiết
|
Giảng và giải thích nguyên lý thu hái, sấy và tồn trữ hạt, chứng nhận hạt thương phẩm
|
Giảng viên:
Lê Quang Hưng
|
|
Nội dung
|
Thu hoạch quả. Vận chuyển. Tách hạt. Sấy khô. Sấy hạt siêu khô. Sấy hạt vỏ cứng. Hạt chuyển sang miên trạng khi sấy khô. Sấy khô bằng silica-gel. Sấy khô bằng muối bão hòa. Công nghệ chế biến và xử lý hạt giống. Xác định thời gian tồn trữ hạt. Chứng nhận hạt giống thương phẩm
|
||
|
Trước khi học
|
Đọc sách: Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, tr 82-101.
|
||
|
Sau khi học
|
- Thảo luận lớp, nhóm: sấy khô hạt và thời gian tồn trữ hạt truyền thống, hạt trung gian, hạt khó sấy.
- Sinh viên đọc tài liệu:
|
||
|
Phương pháp và phương tiện
|
Chiếu powerpoint, hình ảnh, micro
|
||
|
Tổ chức và thực hiện
|
Giảng dạy cho toàn lớp
|
||
5. ĐÁNH GIÁ HOÀN TẤT MÔN HỌC
Đánh giá môn học qua cả quá trình học tập của sinh viên và seminar: 30%
Thi trắc nghiệm học kỳ: 70%.
6. TIÊU CHUẨN GIẢNG VIÊN
- Kinh nghiệm: giảng viên ngành Nông học, Sinh học
- Chuyên môn: đã được đào tạo về môn học Khoa học Công nghệ hạt giống (Seed Science and Technology)
7. TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt:
Lê Quang Hưng, 2007. Công nghệ hạt giống, sinh lý và tồn trữ. NXB Nông nghiệp, 103 tr.
Tiếng Anh:
Bentsink, L., Jowett, J., Hanhart, C. J., and Koornneef, M. 2006. Cloning of DOG1, a Quantitative Trait Locus Controlling Seed Dormancy in Arabidopsis. Biological Sciences / Plant Biology, vol. 103, no. 45.
Bewley, J.D. & Black, M. 1994. Seeds: Physiology of Development and Germination (2 nd edition). Plenum Press, New York, 419 pp.
Black, M. & Bewley, J.D. 2000. Seed Technology and Its Biological Basis. CRC Press. 430 pp.
Copeland, O.L. and McDonald, M.B. 2001. Principles of Seed Science and Technology, 4th Ed. Kluwer Academic Publishers, 467.
Ellis, R.H., Black, M., A.J. & Hong, T.D.(eds). 1997. Basis and Applied Aspects of Seed Biology. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 823 pp.
Ellis, R.H., Hong, T.D. and Roberts. 1985a. Handbook of Seed Technology for Genebanks. Vol.1: Principles and Methodology. IBPGR, Rome, 210 pp.
Ellis, R.H., Hong, T.D. and Roberts. 1985b. Handbook of Seed Technology for Genebanks. Vol.1: Compedium of Specific Gemination Information and Test Recommendations. IBPGR, Rome, 667 pp.
Hong, T.D. 2001. Ex situ Seed Conservation of Tree Genetic Resources for Vietnam. 55pp.
Hong, T.D., Jenkins, N.E. & Ellis R.H. 1999. Fluctuating Temperature and the Longevity of Conidia of Metarhizium flavoviride in Storage. Biocontrol Science and Technology 9, 165-176.
Hong, T.D. & Ellis R.H. 1996. A Protocol to Determine Seed Storage Behaviour. IPGRI, 63 pp.
Hong, T.D., Linington, S.& Ellis R.H. 1996. Seed Storage Behaviour: a Compedium Handbook for Genebanks, N. 4, Rome: IPGRI, 656 pp.
Hung, L.Q. 2001. Seed Longevity of Tomato and Eggplant of Vietnam under Different Temperature Conditions. Workshop on Seed and Seedlings Science & Technology, Taichung, Taiwan, ROC, June 11-15, 204-212.
Hung, L.Q.; Hong T.D. & Ellis R.H. 2001. Constant, Fluctuating and Effective Temperature and Seed Longevity: a Tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) Exemplar. Annals of Botany 88: 3, 465-470.
http://www.idealibrary.com/links/toc/anbo/88/3/
Hung, L.Q.; Hong T.D. & Ellis R.H. 2004. Factors Influencing the Germination of Myrtle (Lagerstromia speciosa (L.) Pers. and L. floribunda Jack) Seeds. Seed Sci. & Technol., 32, 35-41.
International Seed Testing Association (ISTA), 2003. International Rules for Seed Testing. Ed. 2003.
King, R.W. & Bagnall, D.J. 1994. Phytochrome, Plant Growth and Flowering. International Lighting in Controlled Environments Workshop. T.W.Tibbitts (editor).
McDonald, M.B. 1998. Seed Quality Assessement. Seed Science Research 8, 256-275.
Vavrina, C.S. 2001. Seed Quality and Seed Testing Technology. University of Florida. http://esdis.ifas.ufl.edu
Virmani, S.S., Mao, C.X., Toledo, R.S. Hossain, M. & Janaiah, A. 2001. Hybride Rice Seed Production Technology and Its Impact on Seed Industries and Rural Employment Opportunities in Asia. Workshop on Seed and Seedlings Science & Technology, Taichung, Taiwan, ROC, June 11-15, 1-22.
8. NGÀY SOẠN THẢO VÀ CÁC TÁC GIẢ
- Ngày biên soạn: 12 tháng 12 năm 2007
- Nhóm biên soạn
|
Họ và Tên
|
Nghề nghiệp
|
Tên Cơ quan
|
Địa chỉ
|
|
Lê Quang Hưng
|
Giảng viên
|
ĐH Nông Lâm TP HCM
|
Phường Linh Trung, Quận Thủ Đức, TP HCM
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Người biên soạn
Lê Quang Hưng
Số lần xem trang: 2554
Điều chỉnh lần cuối: 15-09-2018
